۱۳۴۹۹.عنه عليه السلام :كَفاكَ مِن عَقلِكَ ما أوضَحَ لَكَ سُبُلَ غَيِّكَ مِن رُشدِكَ.^۱

۱۳۵۰۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :العَقلُ دَليلُ المُؤمِنِ.^۲

۲۷۴۸

تَجاذُبُ النَّفسِ بَينَ العَقلِ وَ الهَوى

۱۳۵۰۱.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :العَقـلُ صاحِبُ جَيـشِ الرَّحمنِ. و الهَوى قائدُ جَيشِ الشَّيطانِ. و النَّفسُ مُتَجاذِبَةٌ بَينَهُما. فأيُّهُما غَلَبَ كانَت في حَيِّزِهِ.^۳

۱۳۵۰۲.عنه عليه السلام :العَقلُ و الشَّهوَةُ ضِدّانِ. و مُؤَيِّدُ العَقلِ العِلمُ. و مُزَيِّنُ الشَّهوَةِ الهَوى. و النَّفسُ مُتَنازِعَةٌ بَينَهُما. فأيُّهُما قَهَرَ كانَت في جانِبِهِ.^۴

(انظر) عنوان ۵۱۷ «النفس». ۵۳۵ «الهوى».

۲۷۴۹

الدِّينُ وَ العَقلُ

الكتاب :

إنَّ فِي ذلِكَ لَذِكْرَى لِمَنْ كانَ لَهُ قَلْبٌ أوْ ألْقَى السَّمْعَ وَ هُوَ شَهِيدٌ».^۵

۱۳۴۹۹.امام على عليه السلام :تو را از خردت همين بس كه راه و بيراهه را بر تو روشن سازد.

۱۳۵۰۰.امام صادق عليه السلام :خرد، راهنماى مؤمن است.

۲۷۴۸

نفْس در كشاكش ميان خرد و هوس

۱۳۵۰۱.امام على عليه السلام :خرد، سردار سپاه رحمان است و هوس، فرمانده لشكر شيطان و هر يك نفس را به سوى خود مى كشاند. پس، هر كدام پيروز شود، نفْس در طرف او قرار مى گيرد.

۱۳۵۰۲.امام على عليه السلام :خرد و شهوت دو دشمنند. ياورِ خرد، دانش است و آراينده شهوت، هوس. ميان اين دو بر سر نفْس كشمكش است و هر كدام چيره شود، نفس در جانب او قرار مى گيرد.

۲۷۴۹

دين و خرد

قرآن:

«در اين سخن براى كسى كه صاحب دل است يا با حضور گوش فرا مى دارد، اندرزى است».

1.نهج البلاغة : الحكمة ۴۲۱.

2.الكافي : ۱/۲۵/۲۴.

3.غرر الحكم : ۲۰۹۹.

4.غرر الحكم : ۲۱۰۰.

5.ق : ۳۷.